Çocuklar idrar yolu enfeksiyonu olur mu?
İdrar yolları normalde idrar çıkışına kadar  sterildir ve hiçbir mikrop barındırmaz. Ancak  mikroorganizmaların kana karışmasıyla ya da idrar çıkış yerinin kirli olması nedeniyle aşağıdan ilerleyerek idrar yolu enfeksiyonu oluşabilmektedir. Sünnetsiz erkek çocuklarda ve kızlarda görülme sıklığı daha yüksektir. Her çocuk bu açıdan risk altında olabilir.

Çocuğunuzun idrar yolu enfeksiyonu olduğunu nasıl anlarsınız?
Küçük çocuklar ve bebeklerde iştahsızlık, kilo alamama, büyüme hızının yetersizliği  bile gizli bir idrar yolu enfeksiyonunun belirtisi olabilmektedir. Hatta bebeklerde sarılığın uzun sürmesinin en önemli nedenlerinden biri de idrar yolu enfeksiyonudur. Büyük çocuklarda ise karın ağrısı, idrar yaparken ağrı ve yanma hissi, sık sık idrar yapma isteği, altını ıslatma, idrarda renk değişikliği veya kötü koku olması idrar yolu enfeksiyonu belirtilerindendir. Şüphelendiğinizde yapılacak olan idrar ve idrar kültürü tanıya yardımcı olacaktır.

İdrar yolu enfeksiyonu olan çocuklarda ateş olur mu?
İdrar yolu enfeksiyonu böbreklere ulaşmış ise ateş 380 C ve üzerine çıkar. Genellikle üşüme –titreme ile yükselir.  Ateşin olması böbreğin yaralanma ihtimalini artırdığı için ateşli çocuklarda tedavi açısından daha acil davranmalı ve en kısa sürede uygun tedavi başlanmalıdır. İdrar torbası veya idrarın çıkış yerinin enfeksiyonlarında ateş beklenmez. Altta yatan ek bir idrar yolu anormalliği yoksa böbreğin yaralanma ihtimali zayıftır. Bu enfeksiyonlar ağızdan verilecek antibiyotiklerle kolayca kontrol altına alınabilirler.

İdrar yolu enfeksiyonu tekrarlar mı?
Maalesef  çocukların %10-30’unda idrar yolu enfeksiyonu tekrarlamaktadır.

İdrar yolu enfeksiyonu niçin önemlidir?
İdrar yolu enfeksiyonu, altta yatan ve henüz teşhis edilmemiş bir idrar yolu ve/veya böbrek anormalliğinin ilk habercisi olabilir. Bu nedenle yakın takip ve gerekli tetkiklerin yapılması önemlidir. Erken teşhisle ortaya çıkarılan bir anormallik böbrek yetmezliğine gidişatı yavaşlatabilir, hatta bazı çocuklarda böbrek yetmezliği gelişmesini engelleyebilir.

İdrar yolu enfeksiyonundan korunmak mümkün müdür?
İdrar yolu enfeksiyonu, altta yatan bir anormalliğe bağlı ise bu problem çözülmediği sürece tekrarlama riski yüksektir. Sağlıklı çocuklarda enfeksiyonu önlemek için yeterli miktarda sıvı alımı, erkek çocuklarda 6 aydan önce sünnetin yapılması, özellikle kızlarda genital bölge temizliğinin ön kısımdan arkaya doğru yapılması, kabızlığın önlenmesi, tuvalet kağıdı kullanılması ve idrarın bekletilmemesi önemlidir.

Prof.Dr. Ayşe BALAT
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
Çocuk Nefrolojisi ve Romatolojisi Uzmanı